”In Tilburg moet iedereen zich welkom en veilig voelen – thuis, op straat en in de openbare ruimte.”’
Kim Mathura – VoorTilburg013

Het team van en nu stelde drie belangrijke vragen over femicide aan verschillende partijen van gemeente Tilburg. De vragen zijn: 1) Is femicide een onderwerp waar jullie als partij mee bezig zijn? 2) Erkennen jullie femicide als een groot probleem in Tilburg? 3) Welke maatregelen zouden jullie willen nemen om straatintimidatie, geweld tegen vrouwen en femicide te voorkomen? Hieronder lees van de antwoorden van de volgende partijen: VVD, D66, Lokaal Tilburg, Forum voor Democratie, en VoorTilburg013. Sommige partijen geven niet letterlijk antwoord op onze vraag, ook deze antwoorden hebben we in de volledigheid gelaten. 

Hieronder lees je de antwoorden van Marinka Hack – VVD
1) Is femicide een onderwerp waar jullie als partij mee bezig zijn?
Als partij zetten we ons actief in voor dit onderwerp. De veiligheid van vrouwen in de openbare ruimte is voor ons een belangrijk aandachtspunt.

2) Erkennen jullie femicide als een groot probleem in Tilburg?
Femicide is een landelijk probleem dat helaas ook in Tilburg speelt.

3) Welke maatregelen zouden jullie willen nemen om straatintimidatie, geweld tegen vrouwen en femicide te voorkomen?
We vinden het belangrijk om deze problematiek ook lokaal te erkennen en aan te pakken waar mogelijk. Daarom hebben we onder andere gepleit voor safe spaces tijdens (grote) evenementen in de stad, waar mensen terecht kunnen na een vervelende ervaring. 

Daarnaast willen we dat boa’s daadwerkelijk kunnen handhaven op straatintimidatie. De pilot die hiervoor momenteel loopt, zou wat ons betreft zo snel mogelijk in de hele gemeente moeten worden ingevoerd. We pleiten voor strenge handhaving, zodat duidelijk is dat intimidatie op straat niet wordt getolereerd. 

We onderzoeken daarnaast verschillende aanvullende maatregelen die kunnen bijdragen aan het voorkomen van incidenten en het vergroten van het veiligheidsgevoel, waaronder fysieke maatregelen die bijdragen aan het creëren van veilige plekken. Denk bijvoorbeeld aan extra verlichting op fietspaden en andere gerichte ingrepen in de openbare ruimte. Waar nodig kan ook cameratoezicht een effectieve maatregel zijn. 

Verder willen we beter zicht krijgen op onveilige plekken in de stad, zoals bepaalde fietsroutes en de omgeving van sportverenigingen, zodat we daar gericht kunnen ingrijpen.

Hieronder lees je de antwoorden van Jort Molenaar – D66
1) Is femicide een onderwerp waar jullie als partij mee bezig zijn?
Als partij zetten we ons actief in voor dit onderwerp. De veiligheid van vrouwen in de openbare ruimte is voor ons een belangrijk aandachtspunt.

2) Erkennen jullie femicide als een groot probleem in Tilburg?
Absoluut, evenals alle stadia die eraan vooraf gaan. We vinden het belangrijk te benadrukken dat uit onderzoek blijkt dat het geen ‘opwelling’ of impulsieve daad is die op zichzelf staat, maar onderdeel is van een vast patroon in een relatie, in een context van een piramide van geweld als onderdeel van een samenleving die wij met z’n allen vormgeven. 

3) Welke maatregelen zouden jullie willen nemen om straatintimidatie, geweld tegen vrouwen en femicide te voorkomen?
Als we écht veiligheid voor vrouwen willen, moeten we werken aan het terugdringen van de structurele genderongelijkheid en het bevorderen van een moderne vorm van mannelijkheid. Dit begint bij houding en opvoeding, thuis, op school, in sport en in de media. D66 Tilburg staat daarom voor een brede, preventieve aanpak: bewustwordingscampagnes, positieve rolmodellen en gericht jongerenwerk op straat en op school.  

Hieronder lees je de antwoorden van Sylvia Spinnewijn – Lokaal Tilburg

Voor de goede orde: straat intimidatie en femicide zijn inderdaad niet dezelfde zaken, maar kennen wel een overlap. Als het gaat om vrouwonveiligheid voelen meer vrouwen dan mannen zich in de openbare ruimte onveilig, aangezien het vaak om seksueel getinte opmerkingen of gedragingen gaat in de richting van vrouwen.

Femicide gaat echter om (poging tot) moord op vrouwen. Vaak in relationele sfeer, maar af en toe ook niet. Zoals onlangs het geval bij Lisa, waarbij straatintimidatie en femicide samen leken te gaan.

Erkennen jullie femicide als een groot probleem in Tilburg?
Wat Lokaal Tilburg betreft is zowel straatintimidatie als femicide een probleem in Nederland, en zeker ook in Tilburg. 

Zo ja, welke maatregelen zouden jullie willen nemen om straatintimidatie, geweld tegen vrouwen en femicide te voorkomen?
Als het gaat om de onveiligheid op straat zijn wij voor meer maatregelen zoals: betere verlichting, meer cameratoezicht, uitbreiding inzetbare capaciteit handhaving (voor toezicht op straat), beter onderhoud openbare ruimte (zoals meer snoeien) op onveilige locaties, etc.

De gemeente zou wat ons betreft zich hier meer op moeten focussen en beter moeten inspannen, om onveilige locaties in de gemeente veiliger te maken.

Daarnaast heeft de gemeente een belangrijke regierol bij de aanpak van onveilige en levensbedreigende situaties, die vaak aan femicide vooraf gaan. We zien ook dat de gemeente die rol probeert te pakken, bijvoorbeeld in de samenwerking met politie en Veilig Thuis. Maar met het aanjagen alleen komt men er niet en zien we te vaak dat de juiste interventies té lang duren.

Als je femicide daadwerkelijk wil voorkomen of terugdringen, zal alert en met een intensieve aanpak gereageerd moeten worden bij de eerste signalen van onveiligheid. Dat vraagt meer aanwezigheid van politie en hulpverleners, betere beveiliging en begeleiding van slachtoffers, meer crisis voorzieningen en een gerichte dader aanpak. 

De gemeente is wat Lokaal Tilburg betreft aan zet om dit op te zetten.

Hieronder lees je de antwoorden van Dina Poortier-Bruin – Forum voor Democratie
Zoals je zelf al zegt, is er veel discussie over de achtergrond van femicide en straatintimidatie. Ik wil je daarom onze visie geven, maar ook wat feiten om dit in perspectief te plaatsen.

Femicide, geweld tegen vrouwen door (ex-)partners, blijft ook in Nederland een ernstig probleem: jaarlijks gaat het om 40 tot 50 gevallen. In Tilburg zijn geen aparte cijfers beschikbaar, maar we weten dat dit geweld voorkomt binnen alle groepen. Voor FVD is dit een kwestie van cultuur, normen en veiligheid, en wij vinden dat slachtoffers altijd de bescherming moeten krijgen die ze verdienen.

Onze visie (landelijk en lokaal in Tilburg)
Voor FVD is dit geen “mannenprobleem”, maar vooral een kwestie van cultuur en normen. In samenlevingen waar vrouwen minder rechten hebben en geweld sneller geaccepteerd wordt, zien we hogere cijfers. Massa-immigratie uit dit soort landen kan een extra risico opleveren, omdat die normen soms meeverhuizen en kunnen botsen met de gelijkwaardigheid die wij hier vanzelfsprekend vinden. Tegelijkertijd erkennen we dat femicide óók voorkomt binnen de Nederlandse bevolking. Daarom is het altijd nodig om hard op te treden en slachtoffers goed te beschermen.

Onze concrete maatregelen

• Meer politie en handhaving in de stad, zodat intimidatie en geweld direct worden aangepakt.
• Beter toegankelijke opvang en hulp voor slachtoffers van huiselijk geweld.
• Kritisch blijven op culturele invloeden die vrouwen onderdrukken, zodat Tilburg een stad blijft waar gelijkwaardigheid de norm is.

Onze lijn is duidelijk: veiligheid serieus nemen, slachtoffers beschermen en eerlijk benoemen dat cultuur en normen een grote rol spelen. De cijfers uit Nederland en andere Europese landen laten bovendien zien dat sommige achtergronden oververtegenwoordigd zijn bij dit soort geweld. Dat probleem mogen we niet wegkijken.

Hieronder lees je de antwoorden van Kim Mathura – VoorTilburg013
VoorTilburg013 zet zich actief in voor een veilige en inclusieve stad. Iedereen in Tilburg moet zich welkom en veilig voelen – thuis, op straat en in de openbare ruimte. Helaas zien we dat dit niet altijd vanzelfsprekend is. Femicide, straatintimidatie, mogelijk creepshots (hebben hier technische vragen over gesteld) en onveiligheid in de wijk zijn ernstige problemen die ook in onze stad spelen.

We erkennen femicide als een groot probleem. In de afgelopen drie jaar zijn 32 vrouwen in Tilburg slachtoffer geworden van (poging tot) moord of doodslag, vaak door een (ex-)partner. Dat is schokkend. Daarom hebben wij de motie gesteund uit 2023 om femicide aan te pakken. We pleiten voor meer middelen voor preventie, hulp aan slachtoffers én aandacht voor de daders. Daarnaast gaan wij 7 oktober samen met vrouwelijke raadsleden een avond organiseren om aandacht te vragen voor Femicide. 

Ook straatintimidatie en creepshots vragen om actie. We hebben hierover vragen gesteld aan het college. Creepshots – stiekem gemaakte beelden met seksuele bedoelingen – zijn een vorm van digitale intimidatie die vaak onzichtbaar blijft, maar grote impact heeft. We willen dat jongeren bewust worden van de gevolgen en dat slachtoffers beter worden ondersteund.

Daarnaast maken we ons zorgen over onveiligheid aan de voordeur en in de wijk. Mensen moeten zich veilig voelen in hun eigen huis. We willen dat de gemeente hier actiever op inzet: niet alleen reageren op meldingen, maar ook zichtbaar aanwezig zijn in de wijk en bewoners ondersteunen. Hiervan hebben wij laatst ook een toezegging van gekregen van de burgemeester, naar aanleiding van het artikel van Suzan Foster in het vragenuur. 

Een ander belangrijk punt is de inrichting van de openbare ruimte. Uit onderzoek blijkt dat jonge vrouwen zich vaak onveilig voelen op plekken zoals stations, bushaltes, parken en uitgaansgebieden. Slechte verlichting, onoverzichtelijke plekken en gebrek aan sociale controle dragen hieraan bij. We hebben het college vragen gesteld over hoe zij jonge vrouwen actief betrekken bij het ontwerpen van de openbare ruimte, zodat hun ervaringen en behoeften serieus worden genomen, maar helaas gebeurt dit nog niet expliciet. 

Tot slot vinden we het belangrijk om victim blaming aan te pakken. Slachtoffers mogen nooit het gevoel krijgen dat het hun eigen schuld is. We hebben het college hier laatst ook vragen over gesteld. 

VoorTilburg013 staat voor een stad waarin iedereen zich veilig en gezien voelt. We blijven ons inzetten voor bewustwording, preventie en een stevige aanpak van geweld en intimidatie.